نیروگاه های تولید پراکنده یا نیروگاه های مقیاس کوچک
تعریف و کاربرد:
توليد پراكنده طبق تعريف عبارت است از مجموعهای از دستگاهها و یا تأسیسات به صورت یک واحد تولید برق است که از طریق یک نقطه اتصال مشترک به شبکه توزیع متصل است. به تعريف دیگر عبارت است از توليد برق در محل مصرف يا در نزديكي آن با استفاده از سيستم هاي توليد برق نسبتاً كوچك كه ظرفيت آنها معمولاً كمتر از 30 مگاوات ميباشد. به تعریف دیگر نیروگاه های تولید پراکنده به نیروگاه های با ظرفیت تولیدی کم ( از چند کیلو وات تا ظرفیت 25 مگا وات) گفته می شود که جهت تولید انرژی الکتریکی در نقاط نزدیک به مصرف نصب می گردند. از جمله این نیروگاه ها می توان به نیروگاه های بادی، میکرو توربین ها، پیل های سوختی، سلول های خورشیدی، ژنراتورهای دیزلی، سیستم های ذخیره انرژی در ابررسانا، سیستم های ذخیره انرژی در باتری و نیروگاه های آبی کوچک و .... اشاره نمود. به این نیروگاه ها، نیروگاه های محلی یا نامتمرکز نیز گفته می شود و با علامت اختصاری (DG) نمایش داده میشوند. در سال های اخیر توجه زیادی به بکارگیری نیروگاه های تولید پراکنده در سیستم های قدرت شده است ، سابقه استفاده از توليد پراكنده به درستي روشن نيست ولي آنچه که مشخص است از دهه 70 عوامل مختلفي دست به دست هم دادند و باعث بوجود آمدن مبحثي بنام «توليد پراكنده» شدند.
مهمترین عوامل توجه ویژه ای به تولید پراکنده:
- بالا بودن هزینه های احداث و یا توسعه نیروگاه های بزرگ در بخش هــای تولید و یا انتقال برق در مسافت های طولانی و نياز به تجديد ساختار در صنعت برق
- مشکلات ناشی از آلودگی زیست محیطی نیروگاه های بزرگ ، ناشي از سوزاندن سوخت هاي فسيلي در تكنولوژي هايي كه هم راندمان پايين داشتند و هم آلودگي زيادي توليد ميكردند و مهم تر آنکه ضرورت صرفهجويي در مصرف انرژي، با توجه به رو به زوال بودن منابع سوخت فسيلي
- پایین بودن راندمان نیروگاه های بزرگ
- افزایش روز افزون بار مصرف کنندگان
- رشد سريع تكنولوژي و ظهور فناوري هاي با راندمان بالا و پیشرفت روز افزون صنعت
مزایا و اثرات مثبت بکارگیری نیروگاه های تولید پراکنده:
- بالا بردن قابلیت اطمینان شبکه، كاهش نياز به افزايش ظرفيت برق شبكه و افزايش امنيت تأمين انرژي براي مصرف كننده نهايي
- احداث و بهرهبرداري بسيار آسان و سريع
- توليد برق با كيفيت بالا، بهبود پروفیل ولتاژ و امكان استفاده از توان و گرماي حاصله به صورت همزمان (CHP)
- صرفهجويي زياد در مصرف انرژي وکاهش تلفات شبکه
- نصب و راه اندازی آسان
- کاهش نیاز به سرمایه گذاری کلان و افزایش امکان سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی
- بالا بودن راندمان آنها نسبت به نیروگاه های متمرکز
- کاهش هزینه های انتقال و توزیع
- صرفهجويي اقتصادي براي مصرف كننده نهايي
- امكان استفاده از منابع انرژي اوليه متنوع مانند بيوگاز، گاز طبيعي و انتشار آلايندههاي زيست محيطي پايين و.... همچنین مقابله با افزایش قیمت بهای نفت و گــاز
مجموعه دلايل فوق سبب شده تا روند جهاني توليد برق بر مبناي جايگزيني نيروگاه هاي بزرگ متمركز با توليد همزمان برق و گرما يا سرما و بصورت توليد پراكنده باشد. زيرا دلايل توجيهي گرايش به نيروگاه هاي بزرگ كمرنگ شده و در آينده نزديك ايجاد نيروگاه بزرگ براي مصارف معمولي عمومي غيرموجه خواهد بود.